زندگی را با کرونا بسازیم

مقامات وزارت صحت از ما خواسته است زندگی را با کرونا عادت دهیم.

مرض در یک جامعه، یک فرد و در سیستم‌های زنده فرصتی بار می‌آورد تا در خود بیشتر تامل کنند بی‌اندیشند و مسیر نو ترسیم کنند و سیستمهای کهنه را از نو بسازند. سرعت در زندگانی در جهان مدرن این فرصت را از ما گرفته بود بی‌وقفه و شب و روز تلاش داشتیم که خود را به نا کجا برسانیم، ثروت بی‌اندازیم، قدرت بدست آوریم، دنیا را تسخیر کنیم، منابع را کشف کنیم و در دسترس قرار دهیم، زندگی را ماشینی کنیم و مالکیت ‌را گسترش دهیم. اکنون کرونا آمده است تا ایستی بگوید، ‌وقفه‌ی بدهد و سکوتی ایجاد کند تا فرصتی به ما بدهد که خود را بازنگری کنیم تا بخود بیایم و نقطه عطفی مبارکی در زندگی ایجاد کنیم. تاریخ توسعه هم نشان داده که برخی جوامع پس از یک رویداد تاریخی روی خط توسعه قرار گرفته است. کرونا صرف‌نظر از اینکه منشأ تو چیست و کجاست، حضورت سرشار از برکت است. متوجه‌مان کردی که قدرت واقعی در جهان امروز، توانایی ما در کاربرد دانش و فناوری است نه مهارت‌مان در ایجاد هیجان‌های سیاسی یا توسعه اختلاف و بدبینی و خلق نفرت؛ و از طریق قدرتمند‌شدن در حوزه علم و فناوری است که می‌توانیم با موفقیت با چالش‌ها روبرو شویم و احساس افتخار کنیم. تو در سطح کلان به یادمان آوردی که اگر تنها و تنها به اندازهٔ یک صدم بودجه نظامی‌ را در معارف و نهادهای آموزشی خرچ کنیم و خانواده‌ها یکصدم هزین‌های تجملی را در آموزش فرزندان شان خرچ کنند آنگاه میتوانیم توانایی مان را در مبارزه با اینگونه امراض و حالات اضطراری بالاتر ببریم و مانند امروز اینگونه درمانده در تشخیص ویروس نشویم و چندین مرکز تشخیص دیگر مانند شفاخانه افغان جاپان در سطح کشور داشته باشیم تا دیگر مردم روزها پشت در یک شفاخانه در نوبت تشخیص مرض صف نکشند و نتیجه آزمایش را بعد از وفات دریافت نکنند. راستی کرونا خبر داری که در همین دو ماه جو کره زمین را بهبود داده‌ای و از گازهای گلخانه‌ای جو زمین کاسته شده است و نشان دادی که وقتی بشریت بخواهد و مسئولانه در یک همکاری جمعی جهانی شرکت کند، فرصت دارد تا طبیعت را بازسازی کند و روند محافظت از محیط زیست را تسریع بخشد و سبب کاهش دمای کره زمین شود؟ کرونا تو با آمدنت کمک کردی تا بدانیم روح آدمی در هر شرایطی تحول معجزه آسا می‌کند. تو نشان دادی که بدانیم بعد از سالها جنگ، قتل و کشتار و ویرانی، اندکی بهم‌دیگر مهربان باشیم. داکتران در شفاخانه‌ها با وجود تهدید تو با قبول خطر در پیکار با تو بی‌ایستند و از هم‌نوعان خود دفاع کنند. مقامات کشور فعالیت‌های سیاسی را تعطیل کنند برای نجات جان مردم بسیج شوند از دنیا طلب کمک کنند. ارزش کارها و مبارزه‌ این عزیزان در برابر خودت برای تو بیشتر از ما قابل درک است. تو نشان دادی که روح مروت و ایثار هنوزهم زنده است و قلب‌های مهربان و جود دارد. تو این را هم روشن ساختی که عده‌ی فرصت طلب و استفاده‌جو و سخت‌دل که حتی در شرایط سخت تهدید تو از در ماندگی و مظلومیت هم‌نوعانش سو استفاده می‌کنند. و خدا نکند که حالت بدتر از این رخ دهد که این بی‌رحم‌ها بر جامعه مسلط شوند خون و گوشت مردم را بخورند. کرونا کی این قدرت عظیم را داشت که مسجد، کلیسا و کنیسه را در سراسر جهان همزمان تعطیل کند و پاپ، راهب و ملا بصورت فردی در خلوت خانه بدور از نمایش دعا بخواند و مردم آنلاین به آن گوش دهد. تو مراجع دینی و اندیشمندان اسلامی را در برابر سوالات سخت قرار دادی و جامعه‌ی اسلامی را وارد دینداری‌ شخصی فارغ از مناسک عمومی ساختی. تشکر که ما را بیشتر متوجه ساختی تا یکبار دیگر به دین و توصیه‌های آن رجوع کنیم. عبادت را تنهایی و در خلوت بهتر انجام دهیم و تاثیر معنوی آن را بیشتر از جلوت احساس کنیم. تو حج را تعطیل کردی تا ما هزینه‌آن را در امر خیری دیگر اختصاص دهیم. کرونا تو باعث شدی که حتی سنگ‌دل ترین و بی‌رحم‌ترین گروه‌ اجتماعی که کار شان جنگ ویرانی و قتل و غارت است، از دنیا بخواهد تا زندگی مردم در مناطق زیر سلطه آنها را از مرگ نجات دهد. تو نشان دادی که طالبان برای نخستین بار تمرین متمدنانه کند و در اعلامیه رسمی با کشور‌های آسیب دیده ابراز همدردی کند، به نجات مردم از مرگ فکر کند و حداقل در این روزها با دنیا هماهنگ شود. کرونا تو این باور را در اذهان ما زنده کردی که قدرت برتر وجود دارد و همه‌ی قدرتهای دنیا در برابر آن هیچ است. کرونا تو قدرت سیاسی را متوجه کردی که کمیسیون حالات اضطرار را ولو با امکانات اندک در عمل بسازد نه با نام. حالا که توزیع مستقیم چند قرص نان خشک به مردم اقتصاد راکت و مردم در حال قرنتین در سطح کشور را از سقوط نجات میدهد و رضایت نسبی را بار می‌آورد، متوجه شدیم که کمیسیون در بیست سال گذشته با آنهمه امکانات و کمک‌های کلان جهانی کاری انجام نداده است. و امکاناتش حیف و میل شده است. کرونای عزیز تو حاکمان و حکومت‌ را وا داشتی زندانی‌های سیاسی و انسانهای در بند را که سالها نهاد‌های حقوق بشری برای آزادی آنها فریاد کردند اما دوسیه‌های شان نا خوانده و بی‌سرنوشت بود، آزاد شوند. و شاید آزادی با حضور قدرتمند تو برای آنها درسی باشد که دیگر به جامعه آسیبی نزنند. کرونا در این روزها که تو پیش ما هستی یاد میگیریم که میشود با هزینه اندک‌ بدون رقابت و هیاهو در آرامش کامل زندگی کرد. حتی بدون رقابت و هیاهو و بدون هزینه، ازدواج کرد. یاد می‌گریم که ازدواج جوانان مان را آسان بگیریم و فرصت دهیم که جوانان ما مزه زندگی را بدون دغدغه ازدواج پرهزینه و رقابتی بچشد. کرونا تو به ما یاد دادی که فوتی‌های این شب و روز ما را بدون تشریفات و در آرامش و سکوت دفن کنیم، از دور برای شان فاتحه بخوانیم و آیات روحبخش را نثارشان کنیم. هزینه‌های فاتحه و باقی تشریفات را برای گره‌گشایی مشکلات جامعه و آسیب دیدگان خرچ کنیم. کرونا تو به ما نشان دادی که مقاماتِ کشور میتواند با گفتگوی مستقیم، صمیمانه و صادقانه با مردم، به آنها آرامش خلق کند. همچنین به مقامات یاد دادی که می‌توانند بدون سخنرانی، هیاهو، خطابه و رسانه‌یی کردن عمل کنند و مدیریت کنند. کرونا نشان دادی که چطور تمام قوای یک نظام سیاسی در جهت مدیریت کارآمد و هماهنگ بر فوری‌ترین نیازهای جامعه و نقطه‌ی آسیب‌پذیر متمرکز شود، حتی بودجه را از پروژه‌های اسمی به نیازهای عینی و واقعی تعدیل کند. کرونا تو آموختی که چگونه مردم با دولت همکاری کند، به تصمیم مدیران اعتماد کند، همگام با مسئولین حرکت کند و از مخاطرات موفق عبور کند. اکنون باور داریم که تو در آرامش و بدون شتاب نظام سیاسی و سیاست‌گران را در برابر انتخاب مبارکی قرار خواهی داد که در چهل سال گذشته جنگ، تجاوز خارجی، اختلاف داخلی نتوانسته به انجام برساند. تو یاد دادی که جناحهای رقیب سیاسی از امتیاز طلبی‌ها و قدرت‌طلبی صرف نظر کنند به بهانه حضور تو بهم دیگر نزدیک شوند و حاضر شوند مشارکتی کار کنند. تو یاد دادی که ارگ و سپیدار از هم جدا نیستند و میتوانند باهم کار کنند. تو نشان دادی که توزیع قدرت و تفویض اختیار به سران نهادها در مرکز و ولایات چه‌قدر میتواند عملکرد را سریع، مدیریت حوادث را کارساز و حل مشکلات را آسان کند. کرونا نشان دادی که ایجاد جای کار حتی مشاغل موقت در دامنه‌کوها به بهانه ایجاد حفره‌های آبگردان می‌تواند گام موثر در جهت تامین اجتماعی باشد و کمک کند افراد بیکار شکار شبکه‌های تروریستی و بار دوش جامعه نشود. کرونا با بودن تو یاد می‌گیریم که چگونه دولت و ملت در همکاری باهم کارکند نیرو و انرژی را انسجام بخشد در برابر حوادث آنی به مقابله بپردازد و بر مشکلات پیروز شود. کرونا لطفا با ما بمان و ماموریت‌ات را با آرامش تمام کن و به ما فرصتی بیشتر مساعد کن تا در آرامش بیشتر فکر کنیم همدیگر را دوست داشته باشیم مهربانی، محبت و صمیمیت‌های فراموش شده را دوباره بیادآوریم. دینداری خالصانه و فردی را تمرین کنیم، در خلوت و تنهایی دعا کنیم به خدا روآوریم و بیاموزیم که چگونه میتوان زندگی را با نشاط و مرگ را بی‌هیاهو ساخت. محمد اسحاق مطهری